„Każdy zasługuje na drugą szansę” – to popularne powiedzenie powinno znaleźć zastosowanie w szczególności do wyjaśnienia istoty instytucji zatarcia skazania. Dzięki niej, po upływie przewidzianego prawem okresu, skazany za przestępstwo traktowany jest tak, jakby nigdy nie popełnił czynu zabronionego, za który otrzymał wyrok karny – może on w efekcie wrócić do normalnego, obywatelskiego funkcjonowania. Jakie są najważniejsze informacje o zatarciu się skazania?
Jakby przestępstwa nie było
Według przepisów Kodeksu karnego, z chwilą zatarcia skazanie uważa się za niebyłe, czego podstawową konsekwencją jest usunięcie ze wszelkich rejestrów wpisów o skazaniu. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest to, że w zaświadczeniu o niekaralności, wystawianym np. na potrzeby zatrudnienia, osoba, która niegdyś poniosła odpowiedzialność karną, będzie traktowana jak nigdy nieskazana.
Niektóre przestępstwa nie podlegają jednak zatarciu – wśród nich należy wymienić te przeciwko wolności seksualnej i obyczajności czy popełnione wobec pokrzywdzonego, który nie ukończył 15. roku życia (gdy skazanie nastąpiło bez zawieszenia kary). W pozostałych przypadkach zatarcie skazania następuje po upływie określonego prawem terminu.
Trzeba odczekać swoje
Kodeks karny jasno określa terminy, po upływie których następuje zatarcia skazania – w razie skazania na karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie nastąpi po upływie 10 lat od wykonania lub darowania kary, albo od przedawnienia jej wykonania. Natomiast w przypadku skazania na inną karę ograniczenia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary lub od przedawnienia jej wykonania. Skazanie na grzywnę zaciera się z kolei już po roku –licząc od wykonania, darowania albo przedawnienia jej wykonania.